Summary
Anadolu'da Osmanlı Öncesi Kur'ân Kültürü (Tedrîsât/Tilâvet/Kıraat)
Makalede Osmanlı öncesi Anadolu’da Kur’ân kültürü ele alınmıştır. Konu; Kur’ân’ın tedrîsâtı, tilâveti ve kıraatine bakan yönleriyle sınırlı tutulmuştur. Tedrîsâtı kısmında başlıca Kur’ân eğitim merkezleriyle, Kur’ân eğitimi verilen diğer yerlere değinilmiş; tilâveti kısmında da vakfiyelerde Kur’ân okuma hususunda oluşturulan istihdam alanları ile Kur’ân okunan zaman ve mekanlara değinmek suretiyle o zamanın konuyla ilgili örf-âdeti ortaya konulmuştur. Kıraati başlığında ise bahsi geçen dönemde Anadolu’daki başlıca kıraat merkezleri ile önde gelen kıraatçiler incelemeye tabi tutulmuştur. Burada bir şeye daha değinmek gerekir ki başlıktaki Osmanlı öncesi ifadesinden kasıt tarihsel manada Osmanlı evveli (1299 yılı öncesi) olmayıp; makalede ismi geçen yerlerin Osmanlı’ya geçmeden önceki durumudur.
Makalenin amacı daha önce müstakil bir şekilde kendisine değinilmemiş olan Osmanlı öncesi Anadolu’da Kur’ân kültürünü açığa çıkarmaktır. Böylelikle ortaya konulan veriler ışığında o dönemin konuyla ilgili sahip olduğu özelliklerle varsa sonrasına etkisi açığa çıkarılmış olacaktır. Elde edilen veriler ışığında o dönemde tedrîsât, tilâvet ve kıraat bağlamında Anadolu’nun zengin bir Kur’ân kültürüne sahip olduğu ve bu yönüyle Osmanlı’ya etkide bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Keywords
Kur’ân, kıraat, Osmanlı, Selçuklu, Anadolu, Beylikler.
