Summary
Cayma Hakkının Satışının İslam Hukuku Açısından Değerlendirilmesi
Günümüz Türk hukukunda bulunan cayma hakları kuruluş felsefesi olarak İslam hukukundaki muhayyerliklerle yakından ilişkilidir. Bu haklar bireylerin sözleşmelerde uğrayabilecekleri hak kayıplarını önlemeyi amaçlar. Yaptığımız araştırmada güncel kanun ve sözleşmelerde bir çok cayma hakkı türü taraflara kanuni güvence altında sunulmakta ve belirlenen süre içerisinde bireye sözleşmeden dönme hakkı cezai şart ödemeksizin sağlanmaktadır. Cayma haklarının ücret karşılığında satılması ise müstakil ele alınması gereken bir konudur. Az da olsa bazı sözleşmelerde cayma hakkı ücret karşılığında sunuluyorsa da derinlemesine incelendiğinde bu hakların muhayyerliklerle bir ilişkisinin bulunmadığını söyleyebiliriz. Diğer taraftan hak ve menfaatin satımına cevaz veren İslam hukukçuları paralelinde düşündüğümüzde şarta bağlı muhayyerliklerin ücret karşılığında sunulabileceğini böyle bir işlemin caiz olduğunu söyleyebiliriz. Fakat hükmi muhayyerlikler olarak adlandırılan akdin kendi doğasından kaynaklanan muhayyerliklerin ücret karşılığında sunulması tabii haklar açısından hakkaniyetli olmadığı gibi İslam hukuku açısından da caiz olmayacaktır. Şu halde meclis, vasıf, ayıp ve görme gibi akdin gereği olan cayma haklarının ücretli sunulamayacağını, ancak bunların dışında bireylerin iradelerine bağlı sözleşmeye ilave edilen cayma haklarının ücret karşılığında sunulabileceğini söyleyebiliriz.
Keywords
İslam hukuku, akid, muhayyerlik, cayma hakkı, satış
