Anadolu'da Osmanlı Öncesi Kur'ân Kültürü (Tedrîsât/Tilâvet/Kıraat)
( Quranic Culture in tej Pre-Ottoman Era (Schooling / Tilawah / Qiraah)
)
|
Yazar
|
:
Ahmet GÖKDEMİR
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
|
Sayı |
:
7
|
|
Sayfa |
:
24-47
|
Özet
Makalede Osmanlı öncesi Anadolu’da Kur’ân kültürü ele alınmıştır. Konu; Kur’ân’ın tedrîsâtı, tilâveti ve kıraatine bakan yönleriyle sınırlı tutulmuştur. Tedrîsâtı kısmında başlıca Kur’ân eğitim merkezleriyle, Kur’ân eğitimi verilen diğer yerlere değinilmiş; tilâveti kısmında da vakfiyelerde Kur’ân okuma hususunda oluşturulan istihdam alanları ile Kur’ân okunan zaman ve mekanlara değinmek suretiyle o zamanın konuyla ilgili örf-âdeti ortaya konulmuştur. Kıraati başlığında ise bahsi geçen dönemde Anadolu’daki başlıca kıraat merkezleri ile önde gelen kıraatçiler incelemeye tabi tutulmuştur. Burada bir şeye daha değinmek gerekir ki başlıktaki Osmanlı öncesi ifadesinden kasıt tarihsel manada Osmanlı evveli (1299 yılı öncesi) olmayıp; makalede ismi geçen yerlerin Osmanlı’ya geçmeden önceki durumudur.
Makalenin amacı daha önce müstakil bir şekilde kendisine değinilmemiş olan Osmanlı öncesi Anadolu’da Kur’ân kültürünü açığa çıkarmaktır. Böylelikle ortaya konulan veriler ışığında o dönemin konuyla ilgili sahip olduğu özelliklerle varsa sonrasına etkisi açığa çıkarılmış olacaktır. Elde edilen veriler ışığında o dönemde tedrîsât, tilâvet ve kıraat bağlamında Anadolu’nun zengin bir Kur’ân kültürüne sahip olduğu ve bu yönüyle Osmanlı’ya etkide bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kur’ân, kıraat, Osmanlı, Selçuklu, Anadolu, Beylikler.
Abstract
Thıs article deals with the Qur'anıc culture in pre-Ottoman Anatolia. The subject is limited to the aspects of the Qur'anic culture which are related to its schooling, tilawah and qiraah. In the Schooling section, the main Qur'anic education centers and other places where Qur'an education is given are mentioned. In the Tilawah section, the customs of the time are revealed by referring to the fields of employment created in the foundations for reading the Qur'an and the time and the places where the Qur'an was recited. As for the title of Qiraah, the main qiraah centers in Anatolia and the leading reciters (qurra) of the given era are examined. One more thing should be mentioned here; the pre-Ottoman expression in the title is not meant to be in the historical sense (before 1299); but the state and condition of the places mentioned in the article before joining the Ottoman Empire.
The aim of this article is to expose the culture of the Qur'an in pre-Ottoman Anatolia, which has not been studied before in an independent way. Thus, in light of the data put forward, the features of that period regarding the subject will be revealed, and its effect for later periods.
In light of the data obtained, it was concluded that Anatolia had a rich culture in terms of qur’anic schooling, tilawah and qiraah at the time and impressed deeply on later times.
Keywords
Qur’an, Qiraah, Ottoman, Seljuk, Anatolia, Principalities.
